Τετάρτη

Ο ακήρυχτος πόλεμος

Tου Αλεξη Παπαχελα

Οσο και να μειώσουμε τα ελλείμματα, όσο και αν περιορίσουμε τη σπατάλη και τη διαφθορά, δεν πρόκειται να βγούμε από το τούνελ αν δεν αλλάξουμε μυαλά. Τι χρειαζόμαστε επειγόντως; Δουλειές, νέες επιχειρήσεις, ανάπτυξη. Για να απελευθερωθεί το επιχειρηματικό δαιμόνιο του Ελληνα πρέπει, όμως, να σταματήσει ένας ακήρυχτος, ύπουλος, αλλά αποτελεσματικός πόλεμος εναντίον της επιχειρηματικότητος. Δεν θα είναι εύκολο, γιατί δύο γενιές μεγάλωσαν δαιμονοποιώντας το κέρδος, έστω και το υγιές και μη κρατικοδίαιτο.
Βασικό ανασχετικό ρόλο παίζει το κράτος, από τους υπαλλήλους των υπουργείων έως την τελευταία υπηρεσία της πολεοδομίας ή της αρχαιολογίας. Η συντριπτική τους πλειονότητα είναι προσηλωμένη σε ένα πράγμα: πώς θα κάνουν όσο πιο δύσκολη γίνεται τη ζωή ενός επενδυτή ή επιχειρηματία. Οι νόμοι μας εξυπηρετούν απόλυτα όποιον δημόσιο υπάλληλο θέλει να τορπιλίσει μια επένδυση, γιατί είναι περίπλοκοι, ασαφείς και επικαλυπτόμενοι. Ρωτήστε οιονδήποτε επενδυτή τι έχει τραβήξει και γιατί συχνά καταλήγει στο συμπέρασμα πως η καλύτερη δουλειά στην Ελλάδα είναι μια αντιπροσωπεία ή κάτι που δεν έχει ρίσκο ή παραγωγή. Θα μου πείτε πώς θα πείσουμε εφοριακούς, στελέχη της πολεοδομίας, αρχαιολόγους κ.λπ. κ.λπ. να αρχίσουν να βλέπουν θετικά το επιχειρείν όταν έχουν μειωθεί δραματικά οι αποδοχές τους και δεν βλέπουν και με το καλύτερο μάτι κάποιον που «πάει για να βγάλει φράγκα». Χωρίς φράγκα, όμως, και δημιουργία πλούτου είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι τα παιδιά τους και τα παιδιά μας θα ζήσουν σε μια Ελλάδα περασμένων δεκαετιών. Οι πολιτικοί οφείλουν άμεσα να απλοποιήσουν τις διαδικασίες και να περιορίσουν τη δυνατότητα κάθε μικρού δυνάστη στο Δημόσιο να μπλοκάρει αδιακρίτως κάθε επένδυση. Αλλά οφείλουν, όσο γίνεται, να εκπαιδεύσουν τους υπαλλήλους του κράτους ώστε να μη βλέπουν τον επιχειρηματία ως εχθρό ή ως «αγελάδα» για άρμεγμα.
Σημαντικό, υπ’ αυτήν την έννοια, είναι να αλλάξουν μυαλά και ορισμένοι στη Δικαιοσύνη, που μπερδεύουν τις προσωπικές τους εμμονές και ιδεολογικές προτιμήσεις με την εφαρμογή του νόμου. Βεβαίως, η Πολιτεία έχει υποχρέωση να κάνει χωροταξικά σχέδια και ό, τι άλλο χρειάζεται, αλλά και η Δικαιοσύνη πρέπει να ζυγίσει την ισορροπία μεταξύ της προστασίας του πελαργού έναντι της προστασίας θέσεων εργασίας.
Μυαλά θα έπρεπε να αλλάξουμε και εμείς, στα μέσα ενημέρωσης, που έχουμε υιοθετήσει ευκολόπεπτες καραμέλες, κλισέ και αρνητικά στερεότυπα για τους επιχειρηματίες. Είναι απίστευτο πόσο εύκολα ένας δημοσιογράφος υιοθετεί μια καταγγελία εναντίον μιας εταιρείας χωρίς καν να την εξακριβώσει, γιατί θεωρεί ότι το δίκιο αποκλείεται ποτέ να είναι με την πλευρά του επιχειρηματία. Τα μέσα ενημέρωσης έχουν τεράστια ευθύνη για το κτήνος του λαϊκισμού, που το εξέθρεψαν, το χάιδεψαν και το χαϊδεύουν ακόμη.
Tούτων λεχθέντων, πρέπει, βέβαια, να πούμε ότι κι ένα μεγάλο κομμάτι του ιδιωτικού τομέα έδωσε κάθε δυνατή λαβή για να δημιουργηθούν αρνητικά στερεότυπα. Είναι εξοργιστικό να βλέπεις τράπεζες που χρηματοδότησαν θνησιγενείς, άρρωστες «επενδύσεις» να προσπαθούν να τις κρατήσουν ζωντανές, πρώτον, επειδή οι ιδιοκτήτες είναι κολλητοί τους και, δεύτερον, για να καλύψουν τυχόν δικές τους σοβαρές εμπλοκές. Σε βγάζει από τα ρούχα σου να ξέρεις πόσα δισ. ευρώ είναι παρκαρισμένα ασφαλώς στην Ελβετία από όσους κατάκλεψαν το ελληνικό Δημόσιο με την πειρατεία του ΟΠΑΠ επί χρόνια, τις αμυντικές δαπάνες για «πατριωτικούς» σκοπούς, τις προμήθειες στα νοσοκομεία ή τις κομπίνες στις ασφαλιστικές εταιρείες με τη συγκάλυψη πολλών πολιτικών. Μακάρι να βρεθούν και να πληρώσουν όλοι αυτοί οι νεόπλουτοι κύριοι, που λεηλάτησαν την Ελλάδα και βοήθησαν στο να δαιμονοποιηθεί το κέρδος και να δοξαστεί η λαμογιά.
Το ζητούμενο, όμως, είναι να πάρει τα πάνω του το δυναμικό και υγιές κομμάτι της επιχειρηματικότητας, που σήμερα ασφυκτιά και πληρώνει τα σπασμένα άλλων. Μόνον έτσι θα έχουμε ανάπτυξη και δουλειές. Για να γίνει αυτό, όμως, πρέπει να σταματήσει άμεσα ο μεγάλος, ακήρυχτος πόλεμος στην ελληνική επιχειρηματικότητα.